Author:
Abstract
Orhun Yazıtları olarak adlandırdığımız Kül Tekin, Bilge Kağan ve Tonyukuk Yazıtlarının yazımında kullanılan Köktürk alfabesinde 4 işaret ikişer ünlüyü göstermek için kullanılır. 31 işaretten 20’si ince ve kalın seslerin ayrımını gösterirken 7 harf yansız harfleri, 4 harf ise ünlü-ünsüz ve ünsüz-ünlü değerinde harfleri göstermektedir. 38 harften oluşan Köktürk alfabesinde üç harf ise çift ünsüzler olarak ifade edilmektedir. Çift ünsüzlerden oluşan harflerle beraber yansız ünsüz kabul edilen işaretler üzerine Türkologlar tarafından yapılan transkripsiyonlar incelendiğinde çeşitli varyantların oluştuğu gözlemlenmektedir. Bu çalışmamızda Orhun Yazıtları üzerine eserler veren Türkologların yazıtlarda kullanılan harfleri nasıl transkribe ettikleri incelenecek ve Uluslararası Fonetik Cemiyetinin tavsiye ettiği IPA alfabesine göre tekrar yorumlanacaktır.
Keywords
Abstract
In the Köktürk alphabet used in the writing of the Kül Tekin (1968: 229-253), Bilge Kagan and Tonyukuk Inscriptions, which we call the Orkhon Inscriptions, 4 signs are used to show two vowels each. 20 out of 31 signs show the distinction thin sounds and low sounds, 7 letters show neutral letters, 4 letters show vowel-consonant and consonant-vowel-valued letters. In the Köktürk alphabet, which consists of 38 letters, three letters are expressed as double consonants. When the transcriptions made by Turcologists on the signs, which are accepted as vowel-consonant and consonant-vowel letters, except for letters consisting of double consonants, various variants are observed. In this study, it will be examined how the Turcologists, who work on the Orkhon Inscriptions and how they transkribe the letters used in the inscriptions, and will be reinterpreted according to the IPA alphabet recommended by the International Phonetic Society.