Author :
Abstract
Taekwondo ferdi ve mücadele sporları içerisinde gösterilen, uzakdoğu kökenli ve olimpik bir spor branşıdır. 3 bin yıllık bir mazisi olmasına rağmen 2000 yılında olimpik bir spor haline gelmiştir. Dünyada 140 ülkede 7 den 70 yaşlarına kadar 40 milyon insandan daha fazla insan bu sporu yapmaktadır. Bu araştırmada taekwondo sporu ve fair play kavramı ele alınarak taekwondo sporu içerisinde sistematik olarak yapılan bazı ritüellerin fair play açısından değerlendirilmesi yapılmıştır. Çalışmada, taekwondo sporu ile ilgili yazılan kitaplar incelenmiş ve taekwondo müsabakaları izlenerek gerekli değerlendirmeler not edilerek yorumlanmıştır. Araştırmada belgesel tarama yöntemi kullanılmıştır. Belgesel tarama şu aşamalardan oluşmakta: istenen amaca yönelik olarak kaynakları bulma, okuma, not alma ve değerlendirme işlemlerini kapsamaktadır. Taekwondo isminin içerisinde fair play kavramı geçmektedir. Do kavramı; yol, ahlak, etik olarak ifade edilmektedir. Taekwondo müsabakalarında sporcuların müsabakaya başlamadan önce hakemleri, seyircileri selamlaması ve rakibi ile el sıkışıp birbirine başarılar dilemesi fair playa verilecek örneklerden bazılarıdır. Taekwondo müsabakası içerisinde yere düşen rakibe vurulmasının yasak olması ve cezai müeyyidesinin olması da dikkat çekmektedir. Yine taekwondo salonlarında ve antrenmanlarda bayrağa selam, hocaya selam ve taekwondo yemini de ayrıca fair play açısından önemlidir. Antrenmanlarda sporcular arasındaki kuşak derecesi spordaki hiyerarşik yapı açısından da önemlidir. Taekwondo kitap ve salonlarında “taekwondo barış içinde yarıştır”, “taekweondo’ cu her şeyi kırar ama bir kalbi asla” gibi veciz ifadeler bu spor branşının fair play açısından mükemmel bir spor branşı olduğunun bir göstergesidir.
Keywords
Abstract
Taekwondo is a far east-originated Olympic sports branch, which is viewed among individual and combative sport. Although it has a history extending to 3 thousand years, it has become an Olympic sport in 2000. In the world, more than 40 million people in 140 countries, aging from 7 to 70, practice this sport. In this study, taekwondo sport and the concept of fair play will be investigated and the evaluation of several rituals conducted in taekwondo sport will be evaluated in terms of fair play. In the study, the books written about taekwondo sport were investigated and the necessary evaluations were interpreted by watching taekwondo competitions and taking notes. In the study, the documental survey was adopted. The documental survey method consists of the following steps: finding the resources for the desired aim, reading them, taking notes about them and the evaluation process. The definition of taekwondo includes the concept of fair play. The term, Do, is referred to as the ways, morals and ethics. In taekwondo competitions, athletes first salute the referees and the audience, shake hands with their opponents and wish luck, which covers some of the examples of fair play. The fact that it is not allowed to attack a fallen opponent in the competition and it has penal sanctions also attracts attention. Furthermore, in taekwondo centers and training, saluting the flag and the coach and taking the taekwondo oath are of importance in terms of fair play. In training, the ranks of belts among the athletes have importance in terms of the hierarchical structure in sports. Concise statements such as “Taekwondo is a race in peace.”, and “Taekwondo athletes break everything but a heart.” indicate that this branch of sports is a perfect sports branch in terms of fair play.
Keywords
- Arıpınar, E., Donuk, B. (2011). Fair Play. Ötüken Yayınevi. s.29.İstanbul.
- Donuk, B., Şenduran F.S. (2006). Futbolun Anatomisi. Ötüken Yayınları. S.57- 65.İstanbul.
- Erkal, M. E., Güven, Ö., Ayan, D. (1998). Sosyolojik Açıdan Spor. Der Yayınları.
- Ghorbanzadehkoshki, B. (2009). Milli Olan ve Olmayan Tekwandocuların Bazı Fiziksel Özelliklerinin İncelenmesi. Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
- Gündoğdu, C., Bingöl, H., Mutlutürk, N., Türkmen, M. (2010). Üniversitelerde Öğrenim Gören Taekwondo Milli Takım Sporcularının Sosyo Ekonomik Durumları ile Bu Branşa Katılım Nedenlerinin Araştırılması. Celal Bayar Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi (BESBD), 5(3), 119-125.
- Hausmann, M. (1998). Taekwondo (TKD). Hochladen Und Kostenlos Publizieren.
- Hergüner, G., Tel, M. (2019). Fair Play İle Değerler Bağlamında Beden Eğitimi ve Spor. Her Yönüyle Spor, 575-594.
- http://www.gsgm.gov.tr/sayfalar/ istatistik/sporcusayilari.htm) Erişim Tarihi: 10.06.2010
- Karasar, N. (2006). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Nobel Yayınları. S.77. Ankara.
- Kim C.K, (1975). Taekwondo. s:11-13, Ankara.
- Kim, S.K. What is Taekwondo (The Concept of Taekwondo), WTF, Taekwondo, 2006: No. 55(1), 27-28.
- Kutlu, M., Tel, M., Ağaoğlu, S.A., Onay, M., Aydos, L., (1996). Türk Tekvando Millî Takım Düzeyi Sporcularının Fiziksel ve Fizyolojik Profilleri, H.Ü. IV. Spor Bilimleri Kongresi Bildiri Özetleri, 1–3 Kasım
- Özsoy, O., Ş., Eler, S., Eler, N. (2018). Elit Taekwondo ve Poomse Oyuncularının Fiziksel ve Fizyolojik Parametrelerinin İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 20(1), 46-53.
- Pehlivan, Z. (2004). Fair-Play Kavramının Geliştirilmesinde Okul Sporunun Yeri ve Önemi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. Iı (2), 49-53.
- Pehlivan, Z., & Konukman, F. (2004). Fair-Play Kavramının Geliştirilmesinde Okul Sporunun Yeri ve Önemi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2(2), 49-53.
- Pehlivan, Z., (1992). Üniversiteye Yeni Kayıt Yaptıran Öğrencilerin Spor Eğilimi Üzerine Bir Araştırma (Fırat Üniversitesi Örneği), Spor Bilimleri 2. Ulusal Kongresi Bildirileri, Spor Bilimleri ve Teknolojisi Yüksek Okulu Yayını, Y.No:3, S:99-104.
- Şahan, H. (2008). Üniversite Öğrencilerinin Sosyalleşme Sürecinde Spor Aktivitelerinin Rolü. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (2), 248-266.
- Şahin, M. (2002). Taekwondocuların, Taekwondo Sporuna Algılamalarına Yönelik Tutumlarını Çeşitli Değişkenlere Göre Karşılaştırılması. GSGM Yayını, 19-20.
- Tel M. (2008). Bir Spor Dalı Olarak Taekwondo. e-Journal of New World Sciences Academy, V:3, N:4.
- Tel, M, Arslan C., Ramazanoğlu F. (2004). Elit Düzey Taekwondocularda Görülen Spor Sakatlıkları ve Nedenleri, Sendrom IV, Spor Ve Tıp Dergisi, C:12, S:6, 21-24, Aralık.
- Tel, M., (2006). Türk Taekwondo Milli Takım Sporcularının Seçilen Bazı Fiziksel ve Fizyolojik Özelliklerinin Analizi. Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi. Sağlık Bilimler Enstitüsü. Elazığ
- Tel, M., Öcalan, M., Yaman, M. (2001).Taekwondocuların bu sporu tercih etme nedenleri ve sosyo ekonomik durumları, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3 (1), 3-5.
- Toh, H.Y.K., (1980). Taekwondo Art. Science and a Sport. World Taekwondo Consolidated Edition, Winter-Spring, No:9.
- Türkmen, M., (2004). Uzakdoğu Sporlarının (UDS) Çocuk Gelişimine Etkisi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, 562-582.
- Yalçınkaya, G.Z. (1986). Teakwondo. Hilal Matbaacılık. İstanbul. p.21-22.
- Yıldırım, A., Şimşek, N. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık, Ankara.
- Yıldız, H. (2016). Spor Yöneticilerinin Etik Davranışları (Doctoral dissertation, Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Spor Yöneticiliği Anabilim Dalı, Konya.
