Öz: Karma gerçeklik teknolojisi, doğrudan etkileşim imkânı sağlamasıyla, sanal ve artırılmış gerçeklikten farklı olarak heykel tasarımı için yenilikçi bir zemin oluşturmakta, fiziksel ve dijital ortamları birleştirerek heykel tasarımı alanında yeni teknik olanaklar sunmaktadır. Meta Quest 3 gibi donanımların ekonomik olarak daha ulaşılabilir hale gelmesi ve Shapelab Lite gibi yazılımların geleneksel heykel araçlarını taklit etmesi, sanatçıların mevcut becerilerini dijital ortamda kullanmalarına olanak tanımaktadır. Karma gerçeklik, üç boyutlu görselleştirme, mekânsal haritalama gibi özellikleriyle heykel tasarım sürecini ve izleyicinin sahip olduğu olanaklar dâhilinde izleyici ile buluşmasını kolaylaştırmaktadır. Araştırma kapsamında yapılan denemelerde Shapelab Lite örneği üzerinden, Atatürk büstü modellemesiyle karma gerçeklikte heykel tasarımının fizibilitesi ve verimliliği gösterilmiştir. Bu teknolojinin hibrit sanat formlarının oluşturulmasına imkân tanıyarak heykel, mekân ve izleyici arasındaki ilişkiyi genişlettiğini söylemek mümkündür. Araştırma içeriğinde karma gerçekliğin mevcut sınırlamalarına da değinilerek, sınırlı görüş alanı, donanım kaynaklı rahatsızlıklar ve yazılımların kullanımı için teknik yeterlilik gereksinimi, bu sınırlamalar kapsamında ele alınmaktadır. Dokunsal geri bildirimin karma gerçeklikte heykel tasarımı için önemi büyüktür; sanal malzemenin şekli, dokusu ve direncinin hissedilmesi bu tekniklerle mümkün olmaktadır. Bu alanda, gerçekçi dokunsal çözümlerin devam eden araştırmaların ışığında daha ileri taşınması hedeflenmektedir. Gelecekteki yönelimler, teknolojik kısıtlamaların üstesinden gelinmesi, kullanılabilirliğin artırılması ve dijital ortamlarda sanat eseri üretmenin etik boyutlarının ele alınması üzerine odaklanmaktadır. Bu çalışmalar sayesinde karma gerçeklik, sunduğu potansiyel ile heykel tasarımının geleceğinde önemli bir role sahip olabilir. Araştırma, karma gerçekliğin heykel tasarımına etkilerini Shapelab Lite örneği üzerinden genel hatlarıyla incelemekte ve gelecekte bu alanda yapılacak çalışmalara ışık tutmayı amaçlamaktadır.
Abstract: Mixed reality (MR) technology, by enabling direct interaction, establishes an innovative foundation for sculptural design, distinct from virtual reality (VR) and augmented reality (AR), by merging physical and digital environments and offering novel technical possibilities in the field of sculpture. The increasing affordability of hardware such as the Meta Quest 3 and the imitation of traditional sculpting tools by software like Shapelab Lite allow artists to utilize their existing skills in a digital medium. With features such as three-dimensional visualization and spatial mapping, MR facilitates the sculptural design process and its presentation to the audience, including the possibilities available to the viewer. Within the scope of this research, the feasibility and efficiency of sculptural design in mixed reality were demonstrated through the modeling of an Atatürk bust using Shapelab Lite. It can be argued that this technology expands the relationship between sculpture, space, and the viewer by enabling the creation of hybrid art forms. The research also addresses the current limitations of mixed reality, including the limited field of view, hardware-related discomfort, and the requirement of technical proficiency for software utilization. The significance of haptic feedback for sculptural design in mixed reality is substantial; the sensation of the virtual material's shape, texture, and resistance is made possible through these techniques. Future endeavors in this area aim to advance realistic haptic solutions in light of ongoing research. Future directions focus on overcoming technological constraints, enhancing usability, and addressing the ethical dimensions of creating artwork in digital environments. Through these efforts, mixed reality, with its offered potential, may hold a significant role in the future of sculptural design. This research broadly examines the impact of mixed reality on sculptural design through the example of Shapelab Lite and aims to shed light on future studies in this field.