Bu makale, sanatın estetik ve eleştirel yönlerine odaklanarak, görsel okuryazarlık kavramı ve atık malzeme kullanımı çerçevesinde modern ve avangard sanatın dönüşümünü incelemektedir. Sanatın yalnızca güzelliği değil, aynı zamanda acı, trajedi ve toplumsal sorunları da konu edinebileceği vurgulanmaktadır. Görsel okuryazarlık, sanat eserinin biçimsel ve içerik çözümlemesini kapsayan bir eleştiri yöntemi olarak tanıtılmakta; Umberto Eco’nun “Açık Yapıt” kuramı üzerinden sanat eserinin çoklu anlam potansiyeline dikkat çekilmektedir. Sanayi devrimi sonrası modernizmin getirdiği çevresel krizler bağlamında atık madde sorunu irdelenmiş; özellikle modern ve avangard sanat akımları içinde atık malzeme kullanımının estetik ve eleştirel bağlamda nasıl bir dönüşüm geçirdiği örneklerle açıklanmıştır. Duchamp’ın Ready-Made nesneleri ve Picasso’nun kolajları, bu dönüşümün erken örnekleri olarak değerlendirilmiştir. Makalenin son bölümünde ressam Metin Aşoğlu’nun yaşamı ve sanatsal pratiği ele alınmıştır. Aşoğlu’nun özellikle endüstri atıkları ile ürettiği kolaj çalışmaları, çevresel farkındalık, değerler eğitimi ve sanat yoluyla sürdürülebilirlik kavramları bağlamında değerlendirilmiştir. “Artı-k Sanat” adını verdiği projesi, estetik ile ekolojik duyarlılığı birleştiren ve görsel anlatımı güçlü örneklerle desteklenen yenilikçi bir sanat anlayışını temsil etmektedir.
This article focuses on the aesthetic and critical dimensions of art, examining the transformation of modern and avant-garde art through the concepts of visual literacy and the use of waste materials. It emphasizes that art is not limited to depictions of beauty but also encompasses pain, tragedy, and social issues. Visual literacy is introduced as a method of art criticism that includes both formal and content analysis of artworks, and Umberto Eco’s “Open Work” theory is referenced to highlight the multiplicity of meanings embedded in visual art. The issue of waste materials, which emerged alongside environmental crises brought by industrialization and modernism, is explored in both ecological and artistic contexts. The use of found and discarded objects in art is traced through early examples such as Duchamp’s ready-made works and Picasso’s collages, demonstrating a shift in artistic materiality and meaning-making. The final section of the article examines the life and artistic practice of Turkish painter and printmaker Metin Aşoğlu. His recent works, created using industrial waste materials, are analyzed as expressions of environmental awareness and values education. Under the name “Artı-k Art,” Aşoğlu’s project exemplifies an innovative artistic approach that merges aesthetic expression with ecological consciousness, offering visually compelling and thought-provoking compositions.