Author :
Abstract
Bu çalışma, 1935–1945 yılları arasında Sinop vilayetinde Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) müfettişleri ve Sinop milletvekilleri tarafından hazırlanan teftiş raporlarını esas alarak, ilin, idari, sosyal ve ekonomik yapısını tarihsel boyutlarıyla incelemeyi amaçlamaktadır. İncelenen belgeler, ulaşım ve bayındırlık faaliyetlerinde köprü, yol ve liman projelerinin bütçe yetersizliği nedeniyle ilerleyemediğini ve içme suyu ile kanalizasyon sorunlarının halk sağlığını olumsuz etkilediğini ortaya koymaktadır. Eğitim alanında öğretmen açığı, köy okullarının fiziki eksiklikleri ve savaş yıllarında personel kayıpları eğitimin düzenli işlemesini zorlaştırmıştır. Sağlık hizmetleri doktor, ebe ve sağlık memuru yetersizliği ile salgın hastalıkların yaygınlığı nedeniyle sınırlı kapasite ile yürütülmüştür. Tarım sektöründe verim düşüklüğü ve ulaşım sorunları üretimin pazara ulaşmasını engellemiş, buna rağmen ziraat memurları ve tohum dağıtımı gibi uygulamalar üretim potansiyelini artırmaya yönelik girişimler olarak öne çıkmıştır. CHP teşkilatı ve Halkevleri, sosyal yardım faaliyetlerinin örgütlenmesinde ve halkın yönlendirilmesinde etkili bir konumda bulunmuştur. Kızılay, Türk Hava Kurumu ve Çocuk Esirgeme Kurumu gibi kuruluşlar da savaş döneminin ihtiyaçlarına cevap vermiştir. Raporlar, Sinop’un Cumhuriyet ilkelerini benimsemiş bir vilâyet olarak modernleşme sürecini desteklediğini ancak fiziki altyapı ve mali kaynak eksikliklerinin dönüşümün hızını sınırladığını göstermektedir. Çalışma, söz konusu raporların, Sinop’un sosyoekonomik yapısını ve Cumhuriyet’in yerel uygulama mekanizmalarını anlamak için özgün ve kapsamlı bir kaynak niteliği taşıdığını ortaya koymaktadır.
Keywords
Abstract
This study examines the administrative, social, and economic structure of Sinop province within its historical context, based on inspection reports prepared by Republican People's Party (CHP) inspectors and Sinop deputies between 1935 and 1945. The documents examined reveal that transportation and public works projects such as bridges, roads, and ports were hampered by budget constraints, while drinking water and sewage problems negatively impacted public health. In education, a shortage of teachers, physical inadequacies in village schools, and personnel losses during the war years made regular education difficult. Health services were provided at limited capacity due to a shortage of doctors, midwives, and health officials, and the prevalence of epidemics. In the agricultural sector, low productivity and transportation problems prevented products from reaching the market. However, initiatives such as the agricultural office and seed distribution stood out as efforts to increase production potential. The CHP organization and the Community Centers played an influential role in organizing social assistance activities and guiding the public. Institutions such as the Red Crescent, the Turkish Aeronautical Association, and the Child Protection Agency also responded to wartime needs. The reports demonstrate that Sinop, a province that has embraced republican principles, supports the modernization process, but a lack of physical infrastructure and financial resources limit the pace of transformation. The study demonstrates that these reports constitute an original and comprehensive resource for understanding Sinop's socioeconomic structure and the local implementation mechanisms of the Republic.
