KELİLE VE DİMNE’ DE KULLANILAN ARKAİK KELİMELER VE BAZI ÇİFT DİLLİ KULLANIMLAR

Author:

Year-Number: 2017-14
Yayımlanma Tarihi: null
Language : null
Konu : Türk Dili ve Edebiyatı
Number of pages: 344-356
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Hindistanlı yazar Beydaba tarafından kaleme alınmış, orijinal adı Pança-Tantra olan ilk olarak Sanskritçe yazılmış daha sonra Abdullah İbn Mukaffa tarafında Pehlevice’den Arapça’ya tercüme edilmiş olan eser, içeriğinde fabl tarzı hikâyeler barındıran bir öğüt ve ahlâk kitabıdır . Orijinal hâlinde (İng. hypertexte), beş bölümden oluşmakla birlikte daha sonra yeni bölümler (İng. hypotexte) eklenerek zaman içerisinde Kelile ve Dimne ismiyle meşhur olmuştur. Ketebe kayıtlarından edindiğimiz bilgilere göre eserin Sultan Beyazid Han’ın türbedarının oğlu Süleyman Efendi’ye ait olan bir tercüme olduğu anlaşılmaktadır. Eserde Arapça, Farsça kökenli kelimelerle beraber Eski Türkçe Dönemi’ne (arkaik) ait sözcüklere rastlanılmaktadır. Ayrıca eserin çift dilli (olga-bolga) olma özelliğine sahip olduğu da görülmektedir. Yukarıda zikredilen durumlardan hareketle çalışmamızda eserde bulunan Eski Türkçe kelimelerin (arkaik) kullanıldığı beyitler tespit edilip, sözlük anlamlarıyla verilmeye çalışılmış ve ayrıca eserin çift dilli (Oğuzca) olma özelliği de dikkatlere sunulmuştur.

Keywords

Abstract

İt is written in Sanskrit, the original name Pan-Tantra, written by the Indian writer Beydaba, and later translated into Arabic from Pahlavi by Abdullah Ibn Mukaffa . It is a book of advice and morality containing fable-style stories. In its original form (English hypertexte), it became famous with the name Kalila wa-Dimna over time, adding five sections, later adding new sections ( English hypotexte ). According to the information we have obtained from the kataba records, it is understood that this work is a translation belonging to Sulayman Effendi who the son of Beyazid Khan’s tomb keeper. Thre are words in Arabic, Persian, and old Turkish period ( archaic ). It is also apparent that the work has property of being bilingual (olga-bolga ). In the study mentioned above we have tried to determine the couples in which the Old Turkic words (archaic) found in the work were used, to be given with dictionary meaning and also the feature of being a bilingual (Oguz) work was also presented carefully.

Keywords