CAMİLERDE KADINLAR MAHFİLİ VE DİĞER ÖZELLEŞTİRİLMİŞ MEKÂN İHTİYAÇLARI: MARMARA ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ CAMİİ ÖRNEĞİ
Author:
Abstract
Müslüman toplumun ibadet mekânına cami veya mescit denilmektedir. Camilerde bulunan bölüm ve/veya mekânlar ibadet esaslı şekillenmişlerdir. Caminin başlıca bölümlerinden olan mahfillerin sınıflandırılmasında mevki, kamet/davet, cinsiyet gibi faktörler etkili olmuştur. Türkiye’de günümüzde, cami içerisinde belirli mekânların sınırlandırılması sonucu kadınların ibadet etmesi için tanımlanan alanlara kadınlar mahfili denilmektedir. Fakat inşa edilen camilerden bazılarında, kadının ibadet alanının düşünülmediği görülmektedir. Dini mekânlarda kadınların toplu halde ibadet etmelerine imkân sağlayan fiziki koşulların oluşturulması günümüz toplum hayatın için bir gerekliliktir. Bu çalışmada günümüz camilerinden İstanbul Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Camii kadın gözü ile ele alınarak, mekânsal organizasyonlar ve yeterlilikleri açısından analiz edilmiştir. Yapılan değerlendirmeler ile elde edilen bulgu ve geliştirilen önerilerin yeni tasarımlarda cinsiyet gözetmeksizin herkesi kucaklayan, sürdürülebilir ve engelsiz tasarımlara kaynak oluşturabilmesi amaçlanmaktadır. İnşa edilecek olan camilerde kadınlara ayrılan mekânların öneminin kavranması, daha işlevsel ve konforlu mekânların elde edilebilmesinin hedeflenmesi ve bu bağlamda gerekli düzenlemelerin yapılabilmesi için bir kaynak teşkil etmesi hedeflenmektedir.
Keywords
Abstract
The place of worship of the Muslim community is called a mosque or a masjid. The areas and/or spaces in the mosques are shaped based on worship. Factors such as status, invitation and gender were effective in the classification of the mahfil’s, which is one of the main parts of the mosque. Today in Turkey, the area defined for women to pray in the mosque as a result of the limitation of certain places are called ladies prayer hall. But in some of the built mosques, it is seen that the worship area of the woman is not considered. Providing suitable physical conditions in religious places that allow women to worship in a collective is a necessity in today’s social life. In this study, Istanbul Marmara University Faculty of Theology Mosque one of today's mosques, was evaluated and analyzed in terms of its spatial organizations and qualifications. It is aimed that the findings obtained and the suggestions developed through the evaluations will create a source for sustainable and universal designs that embrace everyone regardless of gender in new designs. It is aimed to comprehend the importance of the places reserved for women in the mosques to be built, to achieve more functional and comfortable spaces and to constitute a resource for making necessary arrangements in this context.