Author:
Abstract
Bu çalışmada tanbûri ve bestekâr olan Faize Ergin’in TRT repertuvarında bulunan acemaşiran, nihâvend, nikriz, şehnâz makamlarında birer şedâraban makamlarında ikişer olmak üzere toplamda 6 eser analiz edilmiştir. Bu eserlerin Emrah Hatipoğlu’nun Makamlar ve Terkibler kitabındaki makam ve seyir anlatımları ile benzer ve farklılıkları ortaya konulmuştur. Hatipoğlu, bütün edvarlar ve eserlerin incelenmesi sonucunda elde edilen bilgiler ile makam ve seyir tanımları yaptığı için tercih edilmiştir. Bunun yanında bestekârın hayatına ve besteciliğine yönelik bilgi verebilecek kitap, makale, tez ve bildiriler toplanmıştır. Çalışmanın ana kısmını oluşturan eser analizlerinden önce Türk müziğinde önemli bir yeri olan şarkı formu hakkında bilgiler verilmiştir. Daha sonrasında eserler Finale 2014 programında yazılarak bestekârın eserleri alfabetik olarak acemaşiran nikriz, nihâvend, şehnâz ve şedâraban sıralamasına göre zemin, nakarat, meyan ve aranağme bölümleri detaylı olarak dizek üzerinde makamın kalış yaptığı perdelerde işaretleme yapılarak yorumlanmıştır. Bu araştırma betimsel bir çalışma olup tarama modeli çerçevesinde gerçekleştirilmiştir. Belirlenen eserler betimsel analiz ile incelenmiştir. Türk müziğinde kadın tanbûri ve bestekâr olarak sayının çok az olması, Faize Ergin’in makam ve seyir işleyişinin detaylı olarak incelenmesi bakımından önem taşımaktadır. Ayrıca Faize Ergin’in eserlerinde makam ve seyir işleyişini ortaya koyan herhangi bir çalışma bulunmamaktadır. Bu bağlamda çalışma, alanda ilk olması açısından önem taşımaktadır. Araştırmanın bulgular sonucunda Faize Ergin’in acemaşiran, nihâvend, nikriz, şehnâz ve şedâraban makamlarında bestelediği 6 şarkının da Emrah Hatipoğlu’nun Makamlar ve Terkibler kitabında anlatılan makam ve seyir anlayışıyla örtüştüğü görülmüştür.
Keywords
Abstract
In this study, a total of 6 works of tanbûri and composer Faize Ergin, one in the makams of acemaşiran, nihâvend, nikriz, şehnâz and two in the makams of şedâraban in the TRT repertoire, were analyzed. The similarities and differences of these works with the makam and seyir (melodic progression) descriptions in Emrah Hatipoğlu's Makams ve Terkibler book were revealed. Hatipoğlu was preferred because he made definitions of makam and seyir with the information obtained as a result of analyzing all edvars and works. In addition, books, articles, theses and dissertations that could provide information about the composer's life and composition were collected. Before the analysis of the works that constitute the main part of the study, information about the song form, which has an important place in Turkish music, was given. Afterwards, the works were written in Finale 2014 program and the composer's works were interpreted alphabetically according to the order of acemaşiran nikriz, nihâvend, şehnâz and şedâraban in the order of ground, nakarat, meyan and aranağme sections in detail by marking the pitches where the makam stays on the verse. This research is a descriptive study and was conducted within the framework of the survey model. The identified works were analyzed with descriptive analysis. Since the number of female tanbûri and composers in Turkish music is very small, it is important to examine Faize Ergin's makam and seyir in detail. In addition, there is no study that reveals the makam and seyir in Faize Ergin's works. In this context, the study is important in terms of being the first in the field. As a result of the findings of the research, it was seen that the 6 songs composed by Faize Ergin in the makams of acemaşiran, nihâvend, nikriz, şehnâz and şedâraban overlap with the understanding of makam and seyir described in Emrah Hatipoğlu's book Makams ve Terkibler.