Author :
Abstract
Sözlükler geçmişi günümüze, günümüzü geleceğe aktarmada kullanılan en önemli kültürel kaynaklardan biridir. Bir dilin zenginliğinin ve gücünün önemli tanığı olan sözlükleri hazırlamak oldukça güçtür ve dikkat isteyen bir uğraş gerektirir. Geçmiş yüzyıllarda dünya dillerinde bir çok değişik alanda sözlük çalışması yapılmıştır. Bu alanın önemli bir türünün de şair ve yazar sözlükleri olduğu söylenebilir. Bu çalışmada milli dili kendilerine has bir özellikte kullandıkları noktasından hareketle şair ve yazar sözlükleri hazırlanması meselesine dikkat çekmek isteyerek 20. yüzyılın Türk nesir ve şiirinde önemli bir isim olan Ahmet Haşim’in tüm eserleri üzerine bir sözlük çalışması yaptık. Çalışmada Ahmet Haşim’in söz varlığı hakkında bilgi sahibi olup , bütün eserlerinde kaç kelime kullanmıştır, kullanılan kelimelerin tekrar sıklığı ne durumdadır, en çok ve en az kullandığı kelimeler hangileridir, fiil çeşitleri ve isim ve türleri hangi sıklıkta kullanılmıştır, özel isimler genel tablo içinde ne durumdadır? Şeklinde tasnife tabi tutulmuştur. Eserlerin tamamında geçen kelimeler alfabetik sıraya göre düzenlendikten sonra kelimelere Haşim’in şiirinde ve nesrinde geçtikleri cümlelerin içindeki manaları dikkate alınarak izahat verilmiştir. Söz konusu kelimenin Haşim tarafından kullanılmış bütün anlamlarına nüanslara girilerek yer verilmiştir. Böylece Haşim’in fikir ve sanat dünyasına dair ipuçlarına ulaşılarak, Arapça, Farsça ve Fransızca’yla zenginleştirdiği Türkçe’sini içerik olarak milli unsurlardan ödün vermeden kullanmış olduğu sonucuna varıldı. bu çalışmayla dile getirmek istediğimiz Ahmet Haşim’in özel sözlüğünden hareketle söz varlığına dikkat çekmek ve özellikle şaire has kavramları sözlük maddesi olabileceğine dikkat çekmek ve yazarın bütün eserlerinde geçen kelimelerin sıklık sayılarının genel içindeki tercih ve değişim sebeplerini tespite çalışmaktı.
Keywords
Abstract
Dictionaries are one of the most important cultural sources used to transmit past to present and present to past. It is very difficult to prepare dictionaries that are the most important witnesses of the richness and power of the language, and this task requires attention. In the past centuries, there have been a lot of dictionary studies held on various fields in the world languages. It can be said that poet and author dictionaries are the important part of these studies. In this study we made a dictionary study on all works of Ahmet Haşim, an important figure in the Turkish prose and poetry in the 20th century, by drawing attention to the issue of preparing poet and author dictionaries while considering their point of use of the language. In this study, after having knowledge about Haşim’s vocabulary, classification is performed according to the how many words are used in all his works, the repetition of the words used, the most and least used words, verb forms, names and types and special names. After all the words in the works have been arranged according to the alphabetical order, the words are explained by considering the phrases of Haşim’s poetry and prose. In this sense, all the meanings of the word used by Haşim are stated according to nuances. Thus, it is concluded that he used the Turkish language, which he enriched with Arabic, Persian and French, without compromising the national elements by reaching Haşim’s clues about the world of ideas and arts. Aim of this work is to draw attention to the existence of the word and to draw attention to the fact that the concepts of poetry can be the dictionary material and to try to explain the reasons and preferences of the words within the general terms of the words mentioned in all works of the author.
