Author :
Abstract
Cemal Süreya’nın şiirlerinde kendine geniş bir alan bulan “coğrafya” yalnızca bir kenti ya da bir bölgeyi imleyen bir karşılığa sahip değildir. Bu terimin şairin şiirlerindeki karşılığı geniş bir zemini işaret eder. Öyle ki Anadolu'dan Afrika'ya uzanan bu coğrafî yelpazede aynı zamanda insanlık tarihinin izlerinin de peşine düşülür. Coğrafyanın insan yaşamına etkisi ya da onun kaderindeki belirleyiciliği, tarih ile olan sıkı bağı şairin mekândan hareketle vardığı geniş coğrafi paydada düşündükleri ve düşündürdükleridir. Anadolu, Rumeli, Akdeniz, Mezopotamya, Ortadoğu, Afrika bazen dekor, bazen imge bazen de özne olarak şiire taşınırken şair coğrafya ile kurduğu bu sanatsal ilgiyi aidiyetler ve duyarlılıklar bağlamında bir farkındalığa çevirmeye çalışır.
Keywords
Abstract
Geography, which occupies a wide space in Cemal Süreya's poems, does not merely signify a city or a region. Instead, the term provides such a backdrop for the poet's poems that the traces of human history can be pursued in the geographical array stretching from Anatolia to Africa. The effect of geography on human life or its decisiveness in man's destiny, as well as its close connection with history, are what the poet thinks and makes people think in the broad geographical ground that he reaches with reference to space. While Anatolia, Rumelia, Mediterranean, Mesopotamia, Middle East and Africa are sometimes used as a decor, sometimes as an image, and sometimes as a subject, the poet tries to turn this artistic interest he has established with geography into awareness within the context of belongings and sensitivities.
Keywords
- Bakhtin, M. (2001). Romanda zaman ve kronotop biçimlerine ilişkin sonuç niteliğinde ka- nılar. Karnavaldan romana – edebiyat teorisinden dil felsefesine seçme yazılar. (Çev.: C. Soydemir). Ayrıntı Yayınları.
- Batur, E.. (2001). Cemal Süreya’nın şiiri, simokinli berduş- şiir yazıları (1974-2000). Yapı Kredi Yayınları.
- Celâl, M. (1985) Cemal Süreya’nın şiiri, sevda sözleri, Günümüzde Kitaplar Dergisi (14/Şubat) s.30.
- Erbaş, A. (2004) Muhtelif dinlerde su motifi, Ekev Akademi Dergisi, 8 (20) 241-258. http://isamveri.org/pdfdrg/D01777/2004_20/2004_20_ERBASA.pdf
- Ergül, M. S. (2003). Cemal Süreya şiirinde bedenin yazınsallaşması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Bilkent Üniversitesi, Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Gürbilek, N. (2020). İkinci hayat (2 baskı.). Metis Yayınları.
- Kavas, A. (2009). Sömürgecilik. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. (Cilt 37, ss. 394- 397). TDV Yayınları.
- Kefeli, E. (2009) Coğrafya merkezli okuma. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 4 /1-I Winter
- İnalcık, H. (2014) Türklük, Müslümanlık ve Osmanlı mirası (2. Baskı). Kırmızı Yayınları.
- Oktay, A. (2001). Hoşgeldin Üvercinka. şairin kanı- yazınsal eleştiriler 1 (1954-200). Yapı
- Oral, E. (2014.) Anadolu’da ana tanrıça kültü. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2(8) 154-164. http://dx.doi.org 10.16992/ASOS.461
- Özmeral, Ö. (2007). Cemal Süreya şiirinde kadın ve erotizm. Ozan Yayıncılık.
- Sağlık, Ş. (2009). Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatında şehir. Hece Dergisi, Medeniyet, edebiyat ve kültür bağlamında şehirlerin dili özel sayısı, (150/151/152) 308-327.
- Süreya, C. (2005) Sevda sözleri. (25. Baskı). Yapı Kredi Yayınları.
- Süreya, C. (2015a). Şair bir tavırdır ve şiirinin de üstünde bir yerdedir. Güvercin curnatası, konuşmalar, soruşturma yanıtları. (7 Baskı). Yapı Kredi Yayınları.
- Süreya, C. (2015b). 99 Yüz izdüşümler- söz senaryosu (5. Baskı). Yapı Kredi Yayınları.
- Tanpınar, A. H. (2000) Yaşadığım gibi (3. Baskı). Dergâh Yayınları.
- Türkçe Sözlük, (1998) C.1-2, Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Uğurcan, S. (2012) Şiir ve tarih ilişkisi.Dergâh Yayınları.
