Author :
Abstract
Edebiyatın ana kollarından biri olan divan şiiri yüz yıllar içerisinde farklılıklar göstermiştir. Bu farklılıkların Osmanlı İmparatorluğunun sınırları içerisinde bulunan coğrafyalarla yakından ilgisi vardır. Gerek kültürel anlamda gerekse ticari anlamda fayda sağlayan bu coğrafyalar çoğu zaman Osmanlı kültürünü de tesiri altına alacak derecede etkili olmuşlardır. Bu coğrafyalardan biri de Mısır’dır. Payitahttan uzak olmasına rağmen kültürel anlamda yakınlık kuran Mısır’ın divan şiirine de birçok hususta etkisi olduğu görülmüştür. Özellikle benzetme ve mazmun hususunda faydalanılan bir mekân olan Mısır’ın bu özelliği onun birçok cihetten değerlendirmeye açık olmasını sağlamıştır. Gerek maddi anlamda gerekse manevi, kültürel, tarihi, coğrafi gibi birçok yönüyle Osmanlı kültürüne tesir eden Mısır birçok şair tarafından benzetme aracı olarak kullanılmıştır. Bu şairlerden biri de Fatih döneminin başarılı bir siyasetçisi olan Ahmet Paşadır. Ahmet Paşa “Mısır” redifli bir gazelinin her beytinde Mısır’ın çeşitli özelliklerini ön plana çıkararak diğer gazellerden farklılığını göstermiştir. Bu çalışmada Mısır’ın divan şiirine yansımış özellikleri ve zenginliklerinin bir gazel içerisindeki dağılımı incelenmiştir.
Keywords
Abstract
Divan poetry, one of the main branches of literature, has varied over the centuries. These differences are closely related to the geographies within the borders of the Ottoman Empire. These geographies, which were beneficial both culturally and commercially, were often effective enough to influence the Ottoman culture. One of these geographies is Egypt. It has been seen that Egypt, which is culturally close to despite being far from the Ottoman capital, has an impact on divan poetry in many aspects. This feature of Egypt, a place used especially in analogy and metaphor, has made it open to evaluation from many aspects. Egypt, which influenced the Ottoman culture materially, spiritually, culturally, historically, and geographically, was used as a metaphor by many poets. One of these poets is Ahmet Pasha, a successful politician of the Fatih period. Ahmet Pasha showed his difference from other poets of ghazal by highlighting various features of Egypt in each couplet of his ghazal with an "Egypt" redif. In this study, the distribution of the characteristics and richnesses of Egypt reflected in divan poetry in a ghazal is examined.
