Author :
Abstract
Müzekker-müennes kullanım alanı itibariyle karşımıza her zaman çıkmakta olup Arapçanın doğru şekilde ifade edilmesini sağlayan konulardandır. Örneğin, isim cümlesinde “mübtedâ-haber”, fiil cümlesinde “fiil-fâil”, sıfat tamlamasında “sıfat-mevsuf”, işaret isimlerinde “muşarun-muşarun ileyh” vb. konularda öğeler arası cinsiyet uyumu gerekmektedir. Arapça öğrenmenin ana gayelerinden biri olan Kur’an-ı Kerim’in doğru şekilde anlaşılması adına Arap dilcileri tarafından müzekker-müennes ile ilgili eserler yazılmıştır. Bu konuya katkı sunabilmek adına Osmanlı Döneminde şeyhülislâmlık görevinde bulunmuş ve kendisine “Müftî’s-Sekaleyn” unvanı verilen İbn-i Kemâl Paşa’nın Hâzihi’r-Risâle fî Tahkiki’l-Müennesi’s-Semâʻiyye li İbn-i Kemâlpaşazâde Rahimellâh adlı eseri incelenmiştir. 2 varaktan oluşan bu eserin Türkiye kütüphanelerinde 29 nüshası tespit edilebilmiştir. Çalışma giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında isimlerin önce cinsiyet bakımından müzekker(eril)-müennes(dişil) ayrımı üzerinde örnekleriyle beraber detaylıca yer verilmiştir. Birinci bölümde İbn-i Kemâl Paşa’nın hayatı ve eserleri hakkında bilgilere değinilmiştir. İkinci bölümde adı mezkûr eserin tanıtımı ve muhtevasına dair detaylı bilgiler sunulmuştur. Üçüncü bölümde ise eserin tahkik çalışmasında ana metin olarak belirlenen metnin diğer dört nüshayla karşılaştırılmıştır.
Keywords
Abstract
The word “masculine- feminine” is always encountered due to its area of use and is one of the subjects that ensure the correct expression of Arabic. For example, in a nominal sentence, “subject(mübteda)-predicate(haber)”, in a verb sentence, “verb(fiil)-subject(fail)”, in adjective phrases, in demonstrative nouns, “muşarun-muşarun ileyh”, etc. gender harmony is required between the elements. In order to understand the Quran correctly, which is one of the main purposes of learning Arabic, works on the word “masculine- feminine” have been written by Arabic linguists. In order to contribute to this subject, the work of Ibn-i Kemal Pasha, who served as a sheikh-ul-islam during the Ottoman period and was given the title of “Müftî’s-Sekaleyn”, named Hâzihi’r-Risâle fî Tahkiki’l-Müennesi’s-Semâʻiyye li İbn-i Kemalpaşazade Rahimellâh, was examined. 29 copies of this work, consisting of 2 pages, were identified in Turkish libraries. The study consists of an introduction and three sections. In the introduction, the distinction between masculine and feminine nouns in terms of gender is given in detail with examples. In the first section, information about the life and works of Ibn-i Kemal Pasha is provided. In the second section, the introduction of the aforementioned work and detailed information about its content are presented. In the third part, the text determined as the main text in the critical edition of the work was compared with the other four copies.
