Author :
Abstract
Çalışmanın amacı; 21.yy. Dijital çağında açık erişim alanı haline gelen şeffaf beden kavramını Hasan Elahi başta olmak üzere benzer temada sanatsal üretim gerçekleştiren sanatçıların sanat anlayışları ve eserleri üzerinden çözümleyerek anlamak ve yorumlamaktır. Nitel olarak çalışılmış araştırma hermeneutik desene göre yürütülmüştür. Hasan Elahi, Burak Arıkan, Refik Anadol, Trevor Paglen ve Jill Magid’e ait eserler araştırmanın çalışma grubunu oluşturmuştur. İlgili eserler konu bağlamında seçilerek içerik analiz yöntemiyle biçim/anlam ilişkisi içinde çalışılmıştır. Döküman veri toplama yöntemi olarak kullanılmıştır. Elahi’nin projesinin dijital gözetimin hem estetik hem de etik sınırlarında konumlanan bir müdahale pratiği olduğu keşfedilmiş, diğer sanatçılara ait eserlerde de bu paralelde bulguya ulaşılmıştır. Elahi, gözetim toplumuna karşı bir karşı-strateji olarak “aşırı şeffaflık” estetiğini geliştirmiştir. Gözetimin verileri nasıl konumlandırdığını ve bireyin bu verilerle nasıl yeniden temsil edildiğini göstererek çağdaş sanat pratiğinde kendine yer açmıştır. İlgili diğer sanatçılar ise, benzer biçimde veriye dayalı kimlik tasarımları, dijital gözetim eleştirisi ve mahremiyetin estetik-politik dönüşümü “bedenin veriye dönüşmesi - verinin estetik bir dile çevrilmesi” konularında Elahi ile örtüşen kavramsal pratikler geliştirmişlerdir. Gözetim temelli sanat pratiğinin, verinin hem ontolojik hem de estetik bir araç haline geldiği dijital çağda, özne, bellek ve beden arasındaki sınırları yeniden çizdiği sonucuna ulaşılmıştır. Gözetim toplumunu hem teknik hem de estetik araçlarla sorgulayan bu sanatçılar çağdaş medya eleştirisinin önemli temsilcileri arasında oldukları sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords
Abstract
The purpose of this study is to understand and interpret the concept of the transparent body, which has become an open-access field in the 21st-century digital age, by analyzing the artistic approaches and works of artists with similar artistic themes, particularly Hasan Elahi. This qualitative research was conducted using a hermeneutic design. Works by Hasan Elahi, Burak Arıkan, Refik Anadol, Trevor Paglen, and Jill Magid constituted the study group. Relevant works were selected within the context of the topic and analyzed within the form/meaning relationship using content analysis. Documents were used as a data collection method. Elahi's project was discovered to be an intervention practice situated at both the aesthetic and ethical boundaries of digital surveillance, and similar findings were found in works by other artists. Elahi developed the aesthetic of "hyper-transparency" as a counter-strategy against the surveillance society. He carved out a place for himself in contemporary art practice by demonstrating how surveillance positions data and how individuals are re-represented through it. Other artists involved have similarly developed conceptual practices that align with Elahi's, focusing on data-driven identity designs, critiques of digital surveillance, and the aesthetic-political transformation of privacy—the "transformation of the body into data—the translation of data into an aesthetic language".It concludes that surveillance-based art practices redraw the boundaries between subject, memory, and body in the digital age, where data has become both an ontological and aesthetic tool. These artists, who question surveillance society through both technical and aesthetic means, are among the most important representatives of contemporary media critique.
