Author:
Abstract
Abbâsîler Dönemi’nde edebî hayat, şiir ve nesirde pek çok yeniliğe tanıklık etmiştir. Bu dönemin yenilikçi edipleri arasında Abdullah b. el-Mu'tez de bulunmaktadır. 23 Şâban 247’de (1 Kasım 861) hilâfet merkezi olan Sâmerrâ şehrinde doğdu. Müntasır-Billâh döneminde veliahtlıktan azledilmiş olan babası Muhammed, Müstaîn-Billâh zamanında Sâmerrâ’da üç yıl hapiste kaldıktan sonra Mu‘tez-Billâh lakabıyla halife ilân edilmişti (866). Oğluna çok düşkün olan Mu‘tez-Billâh onun adına dinar bastırdı. Eğitimi için özel hocalar tuttu. İbnu’l-Mu‘tez Abbâsîler Dönemi’nin şiir ve edebî tenkit alanında önemli şahsiyetlerindendir. Kaleme aldığı el-Bedî‘ isimli eseri vesilesiyle bedî‘ ilminin kurucusu kabul edilen İbnu’l-Mu‘tez, aralarında Tabakâtâtu’ş-şuârâi’l-muhdesîn isimli kitabın da bulunduğu önemli eserler vermiştir. Çalışmaları sadece şiir ve edebi tenkit ile sınırlı kalmamış, hikmet, ihvâniyyât, avcılık ve müzik alanında nesir türünde eserler de yazmıştır. Bu nedenle çalışmada, İbnu’l-Mu‘tez’in Arap edebiyatındaki önemi ortaya konmaya çalışılmış ve bunun için şiirleri edebî olarak tahlil edilmiştir. İbnü’l-Mu‘tez, yüksek düzeyde mûsiki zevk ve kültürüne sahiptir. Gerek el-Câmiʿ fi’l-ġınâʾ adlı eserinde gerekse bazı dostlarına yazdığı mektuplarda mûsiki konusunda edebî tenkit anlayışının aksine yenilikçi bir çizgi takip etmiş, bazı nağme ve notaların değiştirilmesi gerektiğini savunmuştur. Ebü’l-Ferec el-İsfahânî, İbnü’l-Mu‘tez’in mûsiki sanatı ve nağmeler hakkında bilgi sahibi olduğunu belirtir ve onun kendi şiirlerinden yaptığı dokuz besteden söz eder Kısaca İbnu’l-Mu‘tez tüm şiir amaçları ele aldı ve bunlardan en önemli avcılık konusu. Bu makalede avcılık avcılık şiirinden bahsedildi.
Keywords
Abstract
The literary life in the Abbasid era witnessed a wide activity in which many poets and writers were distinguished, carrying the banner of renewal in the poetic and prose arts. Among them was Ibn Al-Mu'tazz,thecritical poet. Abdallah ibn al-Mu'tazz (Arabic: عبد الله بن المعتز, romanized: ʿAbd Allāh ibn al-Muʿtazz; 861 – 17 December 908) was the son of the caliph al-Mu'tazz and a political figure, but is better known as a leading Arabic poet and the author of the Kitab al-Badi, an early study of Arabic forms of poetry. This work is considered one of the earliest works in Arabic literary theory and literary criticism. This study focused on the poet Ibn Al-Mu'tazz because of his great importance in the poetic and critical life of the Abbasid era, where he was able to occupy a prominent position among the poets of his time. In the field of criticism and rhetoric, Ibn Al-Mu'tazz is considered as the founder of Al-badi. He has also many critical writings. The most important of which is his book: Layers of Modern Poets. (Tabakat Alshoaara Almuhdathin). His literary activity was not limited to poetry and criticism, but also extended to prose, so he wrote about wisdom, brotherhood messages, description of Riyadh, prey, hunting and music.